Κούρτς, τα στρίβω

 

"Κούρτς"

«Πρόκουρτς»
«Έλα, ρίξε»
«Τα στρίβω»
«Δυο οι κουρώνες και τρία τα γράμματα»
«όχι, μία κουρώνα είνι και τέσσερα γράμματα»
Οι νεανικές φωνές που ακούγονται είναι όλο ζωή. Ξαφνικά οι φωνές σταματούσαν και, για δ σεύο με τρία δευτερόλεπτα επικρατούσε απόλυτη σιγή. Αμέσως μετά ακολουθούσε ένας μικρός μεταλλικός θόρυβος και με το που σταμάταγε, οι φωνές άρχιζαν πάλι στον ίδιο τόνο και ένταση.
«Ρίχνω ιγώ και μιτά είν ου Βασίλς»
«Όχι, ιγώ ίμι»
«Κούρτς»
«Πρόκουρτς»
«Έλα, ρίξε»
«Τα στρίβω, κοιτάτε»
«τρεις κουρώνες και ένα γράμμα»

Το τσιφτινάκι είχε μια παράξενη γλύκα και ήταν τραβηχτικό σαν το όμορφο κορίτσι. Τα δευτερόλεπτα της αναμονής μέχρι να δουν οι παίκτες με ποια πλευρά τους θα ‘’ξαπλώσουν’’ στο χώμα τα φραγοδίφραγκα, η αγωνία παράβγαινε με το πάθος. Έντονα συναισθήματα, όχι παίξε-γέλασε.Το τσιφτινάκι παιζόταν κυρίως από τα νεαρά αγόρια. Ο αριθμός των παικτών που έπαιρναν μέρος στο παιγνίδι δεν ήταν καθορισμένος. Ο ελάχιστος αριθμός που απαιτούταν ήταν δύο παίκτες και από εκεί και πέρα, μέχρι όσα άτομα ήθελαν μπορούσαν να παίξουν. Συνήθως μαζεύονταν πέντε με δέκα αγόρια, αλλά στο παιγνίδι δεν συμμετείχαν όλα γιατί δεν είχαν πάντα χρήματα. Μερικές φορές που έπαιζαν μόνο δύο παίκτες, οι μονομαχίες ήταν μέχρι τελικής πτώσεως.
Η απαραίτητη προϋπόθεση να λάβει κάποιος μέρος στο παιγνίδι ήταν να διαθέτει, κατά προτίμηση, μεταλλικά χρήματα δηλαδή φράγκα, δίφραγκα, τάλιρα, κοκ.. Εννοείται και τα χάρτινα που τυχόν να διέθετε κάποιος, θα τα έκαναν ψιλά στο καφενείο. Όμως που να βρεθούν τότε χάρτινα.κάθε παίκτης κρατούσε στα χέρια του την αξία του κέρματος που από πριν είχε αποφασιστεί ότι θα παίξουν, π.χ. μια δραχμή. Όταν κάποιος δεν είχε δραχμή αλλά δίφραγκο, μπορούσε να παίξει και με το δίφραγκο εφόσον όμως συμφωνούσαν όλοι οι υπόλοιποι παίκτες. Διαφορετικά έμπαινε στο παιγνίδι μόλις υπήρχε η δυνατότητα να αλλαχτεί το δίφραγκο με δύο δραχμές.

Αυτό γινόταν διότι αν έριχνε με δίφραγκο που είναι βαρύτερο από τη δραχμή, είχε πιο πολλές πιθανότητες να ΄΄βγει΄΄ πρώτος και να στρίψει τα κέρματα, με ενδεχόμενο αποτέλεσμα να φέρει και πιο πολλές κορώνες.

Πρώτα από όλα, χαράσσονταν οι δύο παράλληλες γραμμές με ένα αιχμηρό αντικείμενο, συνήθως ήταν κάποια αιχμηρή πέτρα ή πρόγκα. Πρώτα χάραζαν την γραμμή Στόχο ή Σημάδι όπως λεγόταν. Για να χαράξουν τη γραμμή της Αφετηρίας, μετρούσαν από τη γραμμή Στόχο πέντε περίπου δρασκελιές.

Στη συνέχεια, όλοι που θα έπαιζαν, στοιχίζονταν πίσω από τη γραμμή της Αφετηρίας και, σημαδεύοντας τη γραμμής Στόχο, έριχναν ένας, ένας το νόμισμα που κρατούσε. Σκοπός τους ήταν να πλησιάσουν τα νομίσματα όσο το δυνατό πιο κοντά στη γραμμή. Ο προτελευταίος και ο τελευταίος στη σειρά, πριν να ρίξουν φώναζαν προκούρτς και κούρτς αντίστοιχα.

Για ποιο λόγο φώναζαν αυτές τις λέξεις και τι ακριβώς σήμαιναν, μόνο υποθέσεις μπορούν να γίνουν. Ίσως για να δείξουν ότι έμεναν μόνο δύο παίκτες ακόμη για να κλείσει ο κύκλος των ρίψεων προς το σημάδι.

Αφού έριχναν όλοι οι παίκτες, ανάλογα με την απόσταση των κερμάτων του καθενός από τη γραμμή, καθορίζονταν με ποια σειρά θα έστριβαν τα κέρματα. Δηλαδή ο πρώτος, ο δεύτερος κοκ.. Να σημειωθεί ότι όποιου παίκτη τα κέρματα ήταν έξω από τα Αυτιά της γραμμής Αφετηρίας θα ήταν τελευταίος στη σειρά. Αν ήταν περισσότεροι του ενός εκτός της περιοχής Αυτιών, οι εν λόγω παίκτες επαναλάμβαναν το ρίξιμο στη γραμμή Στόχο και ανάλογα με τη θέση των κερμάτων τους, καθορίζονταν η μεταξύ τους σειρά.

Ο πρώτος λοιπόν στη σειρά, τοποθετούσε στην ανοικτή παλάμη του τα κέρματα εναλλάξ. Δηλαδή κορώνα, γράμματα, κορώνα, γράμματα…, και πετούσε ψηλά τα νομίσματα στρίβοντας ελάχιστα την παλάμη του.

Τότε ήταν που, για δυο με τρία δευτερόλεπτα, σταματούσαν οι φωνές, και τα μα μάτια ακολουθούσαν την πορεία της τροχιάς των νομισμάτων. Και μόλις τα νομίσματα έπεφταν στο έδαφος, όλοι μαζί μετρούσαν πόσα από αυτά είχαν το κεφάλι προς τα πάνω. Αυτά που είχαν το κεφάλι προς τα πάνω τα κέρδιζε αυτός που είχε ρίξει κέρματα. Το ίδιο γινόταν με τον δεύτερο στη σειρά κοκ. μέχρι να μην υπάρχουν άλλα κέρματα. Αν είχαν μείνει κέρματα μέχρι τον τελευταίο τα έπαιρνε εκείνος χωρίς να ρίξει.

Έπειτα πήγαιναν πάλι όλοι στην αφετηρία και πάλι άρχιζε το ίδιο σκηνικό μέχρι το παιγνίδι να τελειώσει. Το παιγνίδι τελείωνε οπωσδήποτε, αν κάποιος είχε καταφέρει να κερδίσει τα χρήματα όλων πράγμα σπάνιο, ή είχε συμφωνηθεί από πριν το πόσες φορές θα παίξουν.

Συνήθως το παιγνίδι κρατούσε αρκετή ώρα. Όμως κάποιες φορές τελείωνε πριν την ώρα του. Αυτό διότι υπήρχαν κάποιες μανάδες, πέραν του δέοντος αυστηρές με τα παιδιά τους ως προς το συγκεκριμμένο παιγνίδι, οπότε δεν τους επέτρεπαν να παίρνουν μέρος.

Μόλις το μάθαιναν φωνάζοντας έπαιρναν τα παιδιά τους με αποτέλεσμα το παιγνίδι να
Αυτά διαδραματίζονται στα χωράφια και στις αλάνες της γειτονιάς. Οι τσέπες γεμάτες από τα κάλαντα της προηγούμενης μέρας, της παραμονής των Χριστουγέννων. Το χώμα νωπό από την υγρασία για να τραβηχθεί η γραμμή κ παντού πάχνη. Άλλοι πάνε στην εκκλησία αλλά εμείς εκεί. Να ρίχνουμε κ να στρίβουμε.  Μέχρι να πάει 11-12. Μετά πηγαίναμε στους" μεγάλους" έξω από τα καφενεία σαν τσαμπιά όλοι γύρω γύρω από αυτόν που στρίβει τα ταληρα. Το ψηλό. Δεν μας άφηναν να στρίψουμε αλλά το ποντάρισμα επιτρέπονταν. Εδώ ειχε λιγες κουβέντες. Πάει, δεν πάει.

Δημητρης Πολίτης

https://parakampylianews.blogspot.com/2018/09/1960.html?m=1