Γουίλιαμ Έβαρτ Γλάδστον (William Ewart Gladstone)
Ο Γλάδστον ήταν Ουαλός (Άγγλος) πολιτικός και θερμός φιλέλληνας, με κοινοβουλευτική και κυβερνητική σταδιοδρομία πάνω από 60 χρόνια.
Βουλευτής του συντηρητικού κόμματος, διατέλεσε υπουργός Οικονομικών, Εμπορίου και Αποικιών. Ήταν λάτρης του Ομήρου και του Δάντη. Από τη δεκαετία του 1840 χρονολογείται μια σειρά φιλελληνικών εκδηλώσεων του, όπως σε λόγο του στη Βουλή των Κοινοτήτων με αφορμή το επεισόδιο Πατσίφικο (1849), όπου κατηγόρησε βίαια την κυβέρνηση Πάλμερστον και υποστήριξε την ελληνική θέση. Το 1853 αντιτάχτηκε στον Κριμαϊκό πόλεμο, γιατί θεωρούσε ανήθικη τη συμμαχία με τη «βάρβαρη Τουρκία», και καταδίκασε την επέμβαση στην Ελλάδα. Το 1858, όταν ο λόρδος Ντέρμπι διαδέχτηκε τον Πάλμερστον στην πρωθυπουργία, ο Γλαδστον στάλθηκε στα Επτάνησα, που ήταν τότε υπό την αγγλική προστασία και όπου έπαιρνε ανησυχητικές, για τους Άγγλους, διαστάσεις η κίνηση για ένωση με την Ελλάδα. Η αποστολή αυτή απέτυχε παρά τις προσπάθειες του Γλαδστον γιατί οι Επτανήσιοι δεν δέχονταν τίποτα λιγότερο από την ένωση ενώ η Αγγλία την απέκρουε κατηγορηματικά, όσο στον θρόνο της Ελλάδας ήταν ο Όθωνας. Στις 26 Νοεμβρίου 1862 όμως, ως υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Πάλμερστον, ψήφισε υπέρ της παραχώρησης των Ιονίων Νήσων στην Ελλάδα. Πρωθυπουργός από το 1868 έως το 1874. Στο διαβόητο επεισόδιο στο Δήλεσι (1870) ήταν ο μόνος που μίλησε στην αγγλική βουλή υπέρ της Ελλάδας και ζήτησε να μη γίνει καμιά ενέργεια που να βλάπτει τον ελληνικό λαό. Ηττήθηκε στις εκλογές του 1874 και αποσύρθηκε για λίγο από την πολιτική. Αδιάλλακτος εχθρός των Τούρκων, κατήγγειλε τις σφαγές που οργάνωσαν στην Βουλγαρία και ήταν σφοδρός επικριτής της ιμπεριαλιστικής και φιλοτουρκικής πολιτικής του Ντισραέλι.
Το 1879 επανήλθε στην εξουσία με συντριπτική πλειοψηφία. Εργάστηκε επίμονα για τη σύγκληση του Συνεδρίου του Βερολίνου για τη σύναψη ειρήνης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και πέτυχε, παραμένοντας άκαμπτος στην αξίωσή του, να δοθούν στην Ελλάδα η Θεσσαλία και περιοχή της Άρτας από την Ήπειρο. «Η μεγαλύτερη χαρά της ζωής μου», είπε αργότερα, «ήταν ότι πέτυχα την ένωση της Θεσσαλίας με την Ελλάδα».
Σε εκδήλωση ευγνωμοσύνης το Πανεπιστήμιο Αθηνών έστησε μπροστά στην είσοδό του, με πανελλήνιο έρανο, ανδριάντα του που υπάρχει ακόμα και σήμερα. Παρά τη συνεχή πολιτική δράση του, δεν εγκατάλειψε την αγάπη του προς την ιστορία και τη λογοτεχνία. Μετέφρασε από τα λατινικά τις Ωδές του Οράτιου και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το ομηρικό ζήτημα. Κατά την επίσκεψή του στην Ιθάκη ασχολήθηκε με τη μελέτη της ομηρικής τοπογραφίας και αργότερα έγραψε τον Ομηρικό συγχρονισμό.
Ο Γλάδστον ήταν Ουαλός (Άγγλος) πολιτικός και θερμός φιλέλληνας, με κοινοβουλευτική και κυβερνητική σταδιοδρομία πάνω από 60 χρόνια.
Βουλευτής του συντηρητικού κόμματος, διατέλεσε υπουργός Οικονομικών, Εμπορίου και Αποικιών. Ήταν λάτρης του Ομήρου και του Δάντη. Από τη δεκαετία του 1840 χρονολογείται μια σειρά φιλελληνικών εκδηλώσεων του, όπως σε λόγο του στη Βουλή των Κοινοτήτων με αφορμή το επεισόδιο Πατσίφικο (1849), όπου κατηγόρησε βίαια την κυβέρνηση Πάλμερστον και υποστήριξε την ελληνική θέση. Το 1853 αντιτάχτηκε στον Κριμαϊκό πόλεμο, γιατί θεωρούσε ανήθικη τη συμμαχία με τη «βάρβαρη Τουρκία», και καταδίκασε την επέμβαση στην Ελλάδα. Το 1858, όταν ο λόρδος Ντέρμπι διαδέχτηκε τον Πάλμερστον στην πρωθυπουργία, ο Γλαδστον στάλθηκε στα Επτάνησα, που ήταν τότε υπό την αγγλική προστασία και όπου έπαιρνε ανησυχητικές, για τους Άγγλους, διαστάσεις η κίνηση για ένωση με την Ελλάδα. Η αποστολή αυτή απέτυχε παρά τις προσπάθειες του Γλαδστον γιατί οι Επτανήσιοι δεν δέχονταν τίποτα λιγότερο από την ένωση ενώ η Αγγλία την απέκρουε κατηγορηματικά, όσο στον θρόνο της Ελλάδας ήταν ο Όθωνας. Στις 26 Νοεμβρίου 1862 όμως, ως υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Πάλμερστον, ψήφισε υπέρ της παραχώρησης των Ιονίων Νήσων στην Ελλάδα. Πρωθυπουργός από το 1868 έως το 1874. Στο διαβόητο επεισόδιο στο Δήλεσι (1870) ήταν ο μόνος που μίλησε στην αγγλική βουλή υπέρ της Ελλάδας και ζήτησε να μη γίνει καμιά ενέργεια που να βλάπτει τον ελληνικό λαό. Ηττήθηκε στις εκλογές του 1874 και αποσύρθηκε για λίγο από την πολιτική. Αδιάλλακτος εχθρός των Τούρκων, κατήγγειλε τις σφαγές που οργάνωσαν στην Βουλγαρία και ήταν σφοδρός επικριτής της ιμπεριαλιστικής και φιλοτουρκικής πολιτικής του Ντισραέλι.
Το 1879 επανήλθε στην εξουσία με συντριπτική πλειοψηφία. Εργάστηκε επίμονα για τη σύγκληση του Συνεδρίου του Βερολίνου για τη σύναψη ειρήνης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και πέτυχε, παραμένοντας άκαμπτος στην αξίωσή του, να δοθούν στην Ελλάδα η Θεσσαλία και περιοχή της Άρτας από την Ήπειρο. «Η μεγαλύτερη χαρά της ζωής μου», είπε αργότερα, «ήταν ότι πέτυχα την ένωση της Θεσσαλίας με την Ελλάδα».
Σε εκδήλωση ευγνωμοσύνης το Πανεπιστήμιο Αθηνών έστησε μπροστά στην είσοδό του, με πανελλήνιο έρανο, ανδριάντα του που υπάρχει ακόμα και σήμερα. Παρά τη συνεχή πολιτική δράση του, δεν εγκατάλειψε την αγάπη του προς την ιστορία και τη λογοτεχνία. Μετέφρασε από τα λατινικά τις Ωδές του Οράτιου και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το ομηρικό ζήτημα. Κατά την επίσκεψή του στην Ιθάκη ασχολήθηκε με τη μελέτη της ομηρικής τοπογραφίας και αργότερα έγραψε τον Ομηρικό συγχρονισμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου