Παρασκευή 1 Φεβρουαρίου 2019

Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, ο Έλληνας μαθηματικός. 2/2/1950


Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, ο Έλληνας μαθηματικός πίσω από τον Αϊνστάιν

Ήταν απόγονος του ιδρυτή της ιατρικής σχολής της Κωνσταντινούπολης και προσωπικού γιατρού του Σουλτάνου, Στέφανου Καραθεοδωρή.
Στις 2 Φεβρουαρίου 1950 άφησε την τελευταία του πνοή ο μεγάλος Έλληνας μαθηματικός, Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή.
Ήταν απόγονος του ιδρυτή της ιατρικής σχολής της Κωνσταντινούπολης και προσωπικού γιατρού του Σουλτάνου, Στέφανου Καραθεοδωρή. Ο πατέρας του γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1834 και ήταν διπλωμάτης στο Βέλγιο. Ο Κωνσταντίνος γεννήθηκε στο Βερολίνο στις 13 Σεπτεμβρίου 1873.
Στα έξι του χρόνια έχασε τη μητέρα του και τον μεγάλωσε η Ευθαλία Πετροκόκκινου, γνωστή αρχόντισσα του Αιγαίου. Στα 14 του χρόνια ο καθηγητής του Bourgaults του είχε γράψει στο τετράδιό του: "Στον νεαρό μου φίλο Kostia, ο οποίος θα γίνει, αν συνεχίσει έτσι, ένας μοντέρνος Ευκλείδης".
Στα 16 του χρόνια κέρδισε το πρώτο του βραβείο στον εθνικό διαγωνισμό Μαθηματικών του Βελγίου. Παρόλο που είχε έφεση στα μαθηματικά, αρχικά σπούδασε μηχανικός στο Βέλγιο. Ξεκίνησε να εργάζεται ως μηχανικός στις πυραμίδες του Χέοπα, και να κάνει μετρήσεις. Ώστόσο, τότε κατάλαβε ότι η πραγματική του αγάπη ήταν τα μαθηματικά και αποφάσισε να εγκαταλείψει το επάγγελμα του, μια απόφαση που τη χαρακτήρισε ως τη σηματικότερη της ζωής του.
«Η οικογένεια μου, οι παλιοί μου φίλοι, Δημήτριος Βικέλας και Μάρκος Δραγούμης, έβρισκαν το σχέδιό μου, να εγκαταλείψω μια εξασφαλισμένη θέση με πολλές δυνατότητες για το μέλλον, περισσότερο από κωμικό. Εγώ ο ίδιος δεν ήμουν ουδόλως πεπεισμένος, ότι αυτό το σχέδιο θα πετύχει και θα αποφέρει καρπούς. Δεν μπορούσα όμως να αντισταθώ στην καταναγκαστική ιδέα, ότι μόνον η ανεμπόδιστη ενασχόληση με τα Μαθηματικά έδινε στη ζωή μου το περιεχόμενό της», έγραφε σε ιδιόχειρα σημειώματα.
Σπούδασε Μαθηματικά στο Βερολίνο και στο πανεπιστήμιο της Γοττίγγης, το οποίο τον 19ο αιώνα φημιζόταν για την έρευνα του στη μαθηματική εκπαίδευση.
Η εργασία του στη σχολή χαρακτηρίστηκε ως μια από καλύτερες μαθηματικές διατριβές που έχουν υποβληθεί ποτέ και σε σύντομο χρονικό διάστημα απέκτησε δική του θέση στο πανεπιστήμιο της Γοττίγγης.
Έκανε σπουδαία έρευνα στα Μαθηματικά και ήταν αγαπητός στους φοιτητές του. Σπουδαίοι μαθηματικοί μίλαγαν με τα καλύτερα λόγια για εκείνον και ζητούσαν τη βοήθειά του. Ανάμεσα τους και ο Αϊνστάιν, με τον οποίο ξεκίνησε να αλληλογραφεί τον Σεπτέμβρη του 1916 και τον βοήθησε να ξεπεράσει βασικές δυσκολίες που αντιμετώπισε στη διατύπωση της θεωρίας της σχετικότητας.
Διαβάστε μια από τις επιστολές που του έστειλε ο Αϊνστάιν:
«Αξιότιμε κύριε συνάδελφε!
Θεωρώ την παράγωγό σας υπέροχη.
Αρχικά με δυσκόλεψε ένα μικρό γραφικό λάθος που βρισκόταν στην δεύτερη σελίδα. Τώρα όμως κατανοώ τα πάντα. Θα έπρεπε να δημοσιεύσετε την θεωρία μ’ αυτήν την μορφή στo Αnnalen der Physik, γιατί οι Φυσικοί συνήθως δεν γνωρίζουν τίποτε για το αντικείμενο αυτό, όπως και εγώ άλλωστε. Θα πρέπει να σας φάνηκα με την επιστολή μου σαν τον Βερολινέζο εκείνο, ο οποίος μόλις τώρα ανακάλυψε το Γκρούνεβαλντ και ρωτάει αν υπήρξαν ποτέ άνθρωποι εκεί μέσα.
Αν θέλετε δε να κάνετε τον κόπο να μου αναπτύξετε και τους κανονικούς μετασχηματισμούς θα βρείτε στο πρόσωπό μου έναν ευγνώμονα και συνειδητό ακροατή. Κι αν επιπλέον λύσετε το πρόβλημα των κλειστών χρονικών γραμμών, τότε προσκυνώ σας. Εδώ κρύβεται κάτι, με το οποίο αξίζει να ασχοληθούν οι κορυφαίοι.
Τους εξαιρετικούς μου χαιρετισμούς
Δικός σας Α. Αϊνστάιν».
Ο Αινστάιν ήταν θαυμαστής του έργου του Καραθεοδωρή, στον οποίο έστειλε συγχαρητήριο μήνυμα μόλις δημοσίευσε την εργασία του επί των Αξιωμάτων της Ειδικής θεωρίας της σχετικότητας.  Οι σπουδαιότεροι επιστήμονες του 20ου αιώνα μίλησαν με διθυραμβικά λόγια για εκείνον. Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Μόναχο και στο Χάρβαρντ.
Το 1929 ο Βενιζέλος τον κάλεσε να αναλάβει τη διοργάνωση των πανεπιστημίων Αιγαίου, Αθηνών – Θεσσαλονίκης με τον τότε υπουργό παιδείας Γεώργιο Παπανδρέου αν δηλώνει στη Βουλή: «θεωρούμε ευτυχές το γεγονός για τα πανεπιστήμια Αθηνών και της Θεσσαλονίκης, και ενός τρίτου που ενδεχομένως είναι το πανεπιστήμιο Αιγαίου με έδρα Μυτιλήνη ή Χίο, διότι ο Έλλην Επιστήμων, ο οποίος τιμά το Ελληνικόν όνομα εις την ξένη έστρεξε να προσφέρει τα φώτα του προς την πατρίδα του».
Εργάστηκε σκληρά και πρόσφερε σπουδαίο έργο στην εκπαίδευση. Μέχρι το τέλος της ζωής του παρέμεινε ταπεινός και αφοσιωμένος στην επιστήμη των μαθηματικών.
Πέθανε στις 2 Φεβρουαρίου το 1950 με τον ακαδημαϊκό Ιωάννη Καλιτσουνάκη να λέει: «…Η απώλεια του Κ. Καραθεοδωρή είναι απώλεια για την Ελλάδα και για τη διεθνή επιστήμη".
Πληροφορίες από: karatheodori



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου